آشنایی با شغل روانشناسی و شرایط استخدام آن
روانشناسی یکی از مشاغلی است که شاید تا یکی دو دهه پیش بسیار مغفول مانده بود؛ اما با افزایش آگاهی مردم نسبت به اهمیت سلامت روان و لزوم مراجعه به روانشناس، این شغل نیز مسیر رو به رشدی پیدا کرده است. در حال حاضر، تقاضا برای جذب و استخدام روانشناس بالاست و این افراد با توجه به مدرک تحصیلی و مهارتهایشان میتوانند به عنوان روانشناس در مراکز مختلف مشغول به کار شوند. مراکز مشاوره و کلینیکهای روانشناسی، سازمانها، مدارس، بیمارستانها، زندانها و مراکز خدمات اجتماعی و بهزیستی نیاز بالایی به استخدام روانشناس دارند.
روانشناسی صنعتی و سازمانی یکی از مشاغل پرتقاضا برای روانشناسان است که بر رفتار و عملکرد کارکنان در محیط کاری تمرکز دارد. این روانشناسان به کمک اصول روانشناسی و متدها و روشهای پژوهشی تلاش میکنند با بهبود عملکرد، ارتباطات، رضایت شغلی و حس امنیت به افزایش بازدهی کاری کمک کنند.
در این مقاله میخواهیم شغل روانشناسی و شرایط استخدام آن را به شما معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
معرفی شغل روانشناسی
روانشناسان وظیفه ارزیابی، تشخیص و درمان افراد در مورد اختلالات روانی، عاطفی، مشکلات رفتاری، تربیتی و رشدی را بر عهده دارند. در حال حاضر، انواع مختلفی از تخصصهای روانشناسی وجود دارد و این افراد تحت عناوین مختلف مثل روانشناس بالینی، روانشناس مشاور، روانشناس مدارس، روانشناس رشد و … مشغول به کار هستند و شرح وظایف هرکدام با توجه به زمینه کاریشان با یکدیگر متفاوت است. اما روند کلی کار آنها شامل گفتاردرمانی با مراجعین، بررسی وضعیت و در صورت لزوم ارجاع به سایر متخصصین مثل روانپزشک و انجام ارزیابی سلامت روان برای تشخیص و شناسایی مشکلات است.
چرا سازمانها نیازمند روانشناس هستند؟
عوامل و متغیرهای زیادی میزان عملکرد و بازدهی یک سازمان یا شرکت را تعیین میکند. ارتباطات بین فردی موثر، حل تعارض، ارزیابی فرآیند، شایستگی و صلاحیت حرفهای و مدیریت موثر و کارآمد از جمله موارد لازم و ضروری برای موفقیت یک کسب و کار هستند. وجود کاستی در هر یک از این زمینهها میتواند بر نحوه گزینش و استخدام کارکنان، آموزش پرسنل، به اشتراک گذاری اطلاعات یا تعامل و ارتباط کارکنان با هم تاثیر منفی بگذارد. روانشناسان صنعتی و سازمانی به کمک روشهای تحلیلی و ارزیابی و تحقیقات کمی این مشکلات را در سازمانها شناسایی میکنند و با توجه به محیط کاری، بهترین روش را برای بهتر کردن جو کاری به کار میگیرند.
برای اینکه به عنوان روانشناس استخدام شوید، چه تحصیلاتی نیاز دارید؟
حداقل مدرک موردنیاز برای استخدام روانشناس مدرک کارشناسی روانشناسی است. بااینحال در هر حوزه ممکن است به مدارک تحصیلی بالاتری نیز نیاز داشته باشید. بهعنوانمثال ممکن است با مدرک لیسانس بتوانید بهعنوان روانشناس مدرسه یا روانشناس سازمانی استخدام شوید؛ اما بسیاری از مدارم، سازمانها و مراکز دیگر مدرک کارشناسی ارشد یا حتی دکترا را بهعنوان شرایط احراز شغل در نظر میگیرند.
روانشناسان در سازمانها در پروسه استخدام نقش دارند
منابع انسانی سرمایه باارزش یک شرکت و سازمان است؛ به همین دلیل فرآیند جذب و استخدام نیرو برای سازمانها اهمیت بالایی دارد. روانشناسان I/0 با همکاری با تیم HR در انتخاب و گزینش بهترین و مناسبترین متقاضی مشارکت میکنند. روانشناس میتواند در تمام فرآیند استخدام، از نوشتن شرح شغلی و آگهی استخدام تا انتخاب پلتفرم و بستر انتشار آگهی، بررسی رزومههای دریافتی، غربالگری و گزینش و انجام مصاحبه استخدام مشارکت کند تا از جذب بهترین نیروها مطمئن شود.
وظایف کلی روانشناسها
- تشخیص و درمان اختلالات روانی، عاطفی و رفتاری
- ارزیابی و تحلیل بیماران و ارائه درمان مناسب
- کمک به مراجعین برای تعیین اهداف زندگی و دستیابی به پیشرفت و موفقیت فردی، اجتماعی، آموزشی و شغلی
- پیگیری و نظارت بر روند پیشرفت و بهبودی مراجع
- آموزش و برگزاری دورهها و کارگاههای آموزشی
- تحقیق و مطالعه و انتشار یافتههای تحقیق در نشریات و مجلات روانشناسی
یک روانشناس صنعتی و سازمانی چه وظایف و مسئولیتهایی دارد؟
- اجرای تحقیقات و بررسیهای روانشناختی در محیط کار
- همکاری و تعامل نزدیکی با بخش منابع انسانی
- کمک به سازمانها برای استخدام افراد شایستهتر و واجد شرایط
- ارزیابی عملکرد شغلی پرسنل
- شناسایی چگونگی بهبود رویکردها و رفتارها در سازمان و محیط کار
- نظارت و اطمینان از سلامت اخلاقی محیط کار
- بررسی کارآیی برنامههای آموزشی و کمک به توسعه و بهبود آنها
- مشارکت در آموزش و ایجاد انگیزه در کارکنان
- کمک به چارچوب و ساختار سازمانی
روانشناسی و روانپزشکی چه تفاوتی با هم دیگر دارند؟
روانشناس و روانپزشک هردو متخصص بهداشت روان هستند و برای تشخیص و درمان اختلالات روانی تلاش میکنند. بااینحال، تفاوت عمده این دو تخصص این است که روانپزشک درواقع پزشکی است که در دانشکده پزشکی تحصیلکرده و روانپزشکی را بهعنوان تخصص خود انتخاب کرده است. روانپزشک اجازه تجویز دارو را دارد و ممکن است اشکال دیگری از درمان را نیز به مراجعین توصیه کند. اما روانشناسی یکی از رشتههای علوم انسانی است و دانشجویان روانشناسی روان و ذهن انسان را از جنبه روانشناسانِ مطالعه میکنند و با تحلیلها و گفتگو و بحثهای هدایتشده به بیماران کمک میکنند به شناخت بهتر و عمیقتری از خود برسند. روانشناسان اجازه تجویز دارو را ندارند؛ اما در صورت لزوم میتوانند بیمار را به یک روانپزشک ارجاع دهند.
نگاهی کلی به شرایط و ساعات کاری روانشناسان سازمانی و صنعتی
شرایط و محیط کاری با توجه به حوزه انتخابی روانشناس متفاوت خواهد بود. اگرچه روانشناسان صنعتی و سازمانی در هر شرکت و سازمانی میتوانند مثمر ثمر باشند؛ اما اغلب سازمانهای بزرگ هستند که اقدام به استخدام روانشناس صنعتی و سازمانی میکنند. البته این مساله تا حدی منطقی به نظر میرسد؛ چرا که بسیاری از مسائل و مشکلات روانشناختی مرتبط با شغل و محیط کار در سازمانهای بزرگ که سلسله مراتب وسیع و بزرگتری دارند بیشتر دیده میشوند و تاثیر بیشتری بر بازدهی محیط کاری میگذارند. روانشناسانی که در سازمانها کار میکنند با توجه به سیاستها و نیاز سازمان، ممکن است به صورت تمام وقت یا پاره وقت یا حتی پروژهای مشغول به کار شوند.
نگاهی کلی به شرایبط و ساعات کارهای روانشناسان عمومی
روزها و ساعات کاری روانشناسان با توجه به زمینه کاری و محیط کار متفاوت است. بهعنوانمثال روانشناسی که بهطور خصوصی به مراجعین مشاوره میدهد ساعات کاری دلخواه منعطفی دارد. اما روانشناسانی که در سازمانها، بیمارستان، مدرسه یا زندان استخدام میشوند معمولاً بهصورت تمام وقت و طبق ساعات کاری قانونی مشغول به کار هستند. روانشناسانی هم که با کلینیکهای درمانی همکاری میکنند امکان کار پاره وقت روانشناسی دارند و میتوانند چند روز در هفته یا چند ساعت در روز برای درمان به محل کار مراجعه کنند. افرادی که تازه فارغالتحصیل شدهاند و هنوز تجربه کاری روانشناسی ندارند نیز بهتر است ابتدا بهعنوان کارآموز روانشناسی کار خود را در یک کلینیک یا مرکز درمانی شروع کنند و پس از کسب تجربه و مهارتهای لازم بهعنوان روانشناس در حوزه موردعلاقهشان فعالیت کنند.
با مراجعه به سایت کار و استخدام جاب ویژن می توانید جدیدترین آگهیهای استخدام روانشناسی را ببینید و برای آنها رزومه بفرستید.